دستگاه فرز سی ان سی ( Cnc Milling Machinery ) :
دستگاه فرز سی ان سی ماشینی است که توسط نوک ابزار ( فرز ) بر روی مواد مختلف مانند: چوب، سنگ و فلزات ماشینکاری مینماید. این دستگاه ظاهری شبیه دریلهای میزی دارد با این تفاوت که داری حداقل سه محور حرکتی میز (Y، X و Z) میباشد. امروزه، دستگاههای فرز دستی به علت هدایت توسط کامپیوتر دستگاههای فرز سیانسی ( CNC ) نامیده میشوند. بدنهی دستگاههای فرز سی ان سی ( Cnc Milling Machinery ) معمولا از آهن ریختگی مستحکم است.
برخی کارهایی را که میتوان توسط این دستگاه انجام داد:
- برشکاری
- کنار تراشی
- صفحه تراش
- شیار درآوردن
- چرخدنده تراشی
- چرخدنده مارپیچ تراشی
- فرمتراشی توسط تیغ فرز فرم
- کپیکاری توسط ماشین فرز کپی
ماشینهای فرز را به صورت کلی میتوان به سه دسته تقسیم نمود:
- ماشینهای فرز عمودی
- ماشینهای فرز افقی
- ماشینهای فرز مخصوص
- ماشین فرز عمودی :
ماشین فرز عمودی به دستگاههای فرزی گفته میشود که محور فرز گیر در آنها به طور عمودی یاتاقانبندی شده است .میزکار این نوع ماشینها در سه جهت (Y، X و Z) میتواند حرکت کند. از ماشینهای فرز بیشتر برای تراش سطوح استفاده میشوند. این نوع از ماشینهای فرز، بیشترین کاربرد را در بین ماشینهای فرز دارند.
دستگاه فرز سی ان سی عمودی از قسمتهای گوناگونی تشکیل شده است که مهمترین آنها عبارتند از:
- بدنه
- تابلو برق
- میز اصلی
- میز گونیایی
- کلهگی عمودی
- دستگاه بار اتوماتیک
- جعبه دنده محور اصلی
- درب جعبه دنده و شاسیهای راه انداز و محور تنظیم دور
در زیر قطعات مختلف دستگاه فرز سی ان سی عمودی با شماره مشخص و معرفی شده اند:
-
شستی استپ
-
شستی راه انداز محور اصلی
-
طوقه محور تنظیم دور که تعداد دورهای تنظیم پذیر در روی آن ثبت شده است
-
دسته گردان محور تنظیم دور
-
شستی حرکت سریع میز ماشین
-
شستی محرک
-
کلید روشنایی
-
ضامن چرخش کله گی
-
اهرم ثابت کننده حرکت قائم محور اصلی میله فرزگیر
-
اهرم اتومات حرکت طولی میز اصلی
-
تنظیم کورس میز
-
پیچ محکم کننده میز
-
چرخ حرکت دستی میز ماشین در جهت طولی X
-
شستی حرکت خرگوشی میز ماشین
-
شستی فرمان راه انداز محور اصلی
-
شستی استپ
-
پیچ تنظیم حرکت طولی اتوماتیک میز و دستی
-
حلقه مدرج جابه جایی عرضی میز
-
فرمان حرکت عرضی میز
-
حلقه مدرج ورنیهدار بار عرضی
-
دسته محرک میز گونیایی مجهز به حلقه تنظیم
-
دکمه سفت کننده تعویض سرعت پیشروی
-
فلکه تنظیم سرعت پیشروی میز
-
طوقه مدرج بار اتومات که مقدار پیشروی میز در هر دقیقه بر روی آن ثبت شده
-
نشان دهنده حرکت پیشروی میز
-
اهرم بار اتومات حرکت عرضی و قائم میز ماشین Y و Z
-
دسته سفت کننده و ثبات حرکت میز
-
دسته سفت کننده اهرم اتومات حرکت طولی میز
-
اهرم بار اتومات حرکت عرضی وقائم میز Y و Z
-
چرخ حرکت دستی میز ماشین در جهت طولی (X)
-
کلید تعویض حرکت دور(چپ و راست)
-
کلید پمپ مایع خنک کننده
-
دکمه فشاری راه انداز ماشین
-
اهرم کلاج جعبه دنده اصلی و آزاد محور تنظیم دور جهت تعویض دور (اهرم تغییر دور)
-
کلید فرمان اتوماتیک یا دستی میز
-
اهرم سفت کننده ثبات میز گونیایی Z
-
چرخ فلکه جابه جایی محور اصلی در جهت قائم در درون پاتاقان
-
پیچ های نگهدارنده کله گی عمودی
- ماشین فرز افقی :
ساختمان کلی این نوع ماشینها به ماشینهای فرز عمودی شباهت بسیاری دارد. محور این نوع ماشینهای فرز افقی و میزکار آنها در سه جهت عمود بر هم (Y، X و Z) آزادی حرکت دارد. این نوع ماشینها در دو نوع ساده و اونیورسال هستند. تفاوت این دو نوع ماشین فرز در میزکار آنهاست. ماشینهای فرز افقی اونیورسال علاوه بر آزادی در سه محور میتوانند حول محور قائم دستگاه، حرکت چرخشی انجام دهند. از ماشینهای فرز افقی بیشتر برای تراشکاری سطوح، شیارهای مستقیم و مارپیچ، فرم تراشی و رنده تراشی استفاده میشود.
ماشین فرز افقی از قسمتهای گوناگونی تشکیل شده است که مهمترین آنها عبارتند از:
-
میز
-
ستون
-
گلویی
-
بازوی فوقانی
-
زانوی ماشین
-
صفحه رنده بند
-
جعبه دنده سرعت
-
محور مکانیزم جعبه دنده
در زیر قطعات مختلف دستگاه فرز سی ان سی افقی با شماره مشخص و معرفی شده اند:
- بدنه
- تابلوی برق
- جعبه دنده حرکت اصلی
- مکانیزم تنظیم دور
- کله گی افقی
- میز اصلی
- میز گونیایی
- دستگاه بار اتومات
- محور اصلی
انواع ماشین فرز
۱- ماشین فرز عمودی ( End mill )
شباهت زیادی بین ساختمان ماشین فرز عمودی و فرز افقی وجود دارد. تفاوت اصلی میان آن ها در محور اصلیشان است که در ماشین فرز عمودی به صورت عمودی یاتاقان بندی شده است. ماشین فرز عمودی توانایی ماشین کاری همچون: پیشانی تراشی, شیار تراشی سطوح منحنی و زاویه دار را دارد.
۲- ماشین فرز افقی ( Arbor mill )
محور اصلی ماشین فرز افقی همانطور که از اسم آن نیز مشخص است به صورت افقی یاتاقان بندی شده است. میزکار آن در سه جهت عمود بر هم یعنی طول ، عرض و ارتفاع حرکت می کند. مهم ترین کاربرد ماشین فرز افقی در تراشیدن سطوح تخت ، شیار های مستقیم و مارپیچ ، چرخ دنده تراشی و فرم تراشی است.
۳- ماشین فرز یونیورسال ( Universal milling machine )
ماشین فرز یونیورسال را می توان ترکیبی از ماشین فرز عمودی و افقی دانست. این دستگاه با تبدیل محور اصلی به افقی و یا عمودی و همچنین توانایی دوران میز حول محور قائم , قادر به فرزکاری اکثر قطعات با شکل های مختلف می باشد.
۴- ماشین فرز دروازه ای ( Gantry milling machine )
ماشین فرز دروازه ای معمولا دارای حجم و وزن زیاد هستند. این ماشین ها برای فرز کاری قطعه کار های بزرگ و حجیم بسیار مناسب هستند. برای نمونه میتوان از این نوع ماشین ها برای سری تراشی و تولید انبوه در صنایع سنگین استفاده نمود. این ماشین ها در دو نوع دروازه ای یک ستونه و دو ستونه موجود می باشند.
برای مطالعه مقالات بیشتر به سایت نبات رجوع نمایید.
مقالات پیشنهادی:
- دستگاه تراش سی ان سی
- مولتی اسپیندل (Multi Spindle) | مزایا، معایب و کاربردهای مالتی اسپیندل ها
- گیرباکس (Gear Box)
مراجع:
- www.en.wikipedia.org
- www.thomasnet.com
- www.worldskills.org
- www.ieb.blogfa.com
- www.technologystudent.com